Ekonomista ostrzega przed cięciami w emeryturach i świadczeniach opiekuńczych

Niemiecki system ubezpieczeń społecznych jest pod coraz większą presją, co skłoniło wybitną ekonomistkę Veronikę Grimm, członkinię Rady Ekspertów Ekonomicznych, do apelu o obniżenie niektórych świadczeń. Ostrzega ona, że rosnące koszty emerytur, opieki długoterminowej i ubezpieczeń zdrowotnych wymuszają ponowną ocenę tego, co system może w zrównoważony sposób zapewnić. Grimm podkreśla potrzebę przejrzystości, stwierdzając, że obietnice, których nie da się dotrzymać, mogą zniechęcić ludzi do korzystania z prywatnych ubezpieczeń, nawet jeśli mogliby sobie na to pozwolić.

Jednym z obszarów budzących obawy jest ustawowa emerytura „Haltelinie”, czyli zabezpieczenie prawne, które gwarantuje, że poziom emerytury nie spadnie poniżej 48% przeciętnego wynagrodzenia. Choć ma ona chronić emerytów, Grimm argumentuje, że utrzymanie tego progu w dłuższej perspektywie nie jest opłacalne finansowo bez znacznego wzrostu składek lub podatków. Sugeruje, aby osoby, które mogą sobie pozwolić na własne usługi opiekuńcze, poniosły te koszty samodzielnie, zmniejszając obciążenie systemu zbiorowego. Obecne składki związane z zatrudnieniem wynoszą 42% i mogą osiągnąć 45% do końca kadencji, co dodatkowo nasili problem finansowy.

Rząd planuje utrzymać poziom emerytur do 2031 r.

Rząd federalny niedawno uchwalił ustawę mającą na celu stabilizację poziomu emerytur do 2031 roku. Ustawa wprowadza udogodnienia dla milionów rodziców, w szczególności wydłużając okresy kwalifikowalności do opieki nad dziećmi w przypadku osób, których dzieci urodziły się przed 1992 rokiem, z 30 do 36 miesięcy, począwszy od 2027 roku. Oznacza to, że emerytury pozostaną nieco wyższe niż byłyby bez reformy.

Chociaż znaczna część finansowania tych zmian będzie pochodzić z wpływów podatkowych, pracownicy i pracodawcy nadal odnotują niewielki wzrost składek emerytalnych, z 18.6% do 18.8% w 2027 roku. W 2026 roku ma rozpocząć się praca komisji nad opracowaniem propozycji długoterminowego, zrównoważonego modelu finansowania emerytur. Jednak konsensus polityczny między partiami rządzącymi wciąż pozostaje nieuchwytny.

W pewnych warunkach emerytura dla matek może zostać obniżona

Chociaż świadczenia wychowawcze w ramach emerytur, powszechnie nazywane „Mütterrente”, zapewniają wielu osobom znaczną ulgę finansową, nie są one w pełni gwarantowane dla wszystkich. Setki tysięcy kobiet doświadczyło redukcji tych świadczeń z powodu prawnego limitu znanego jako pułap składek. Pułap ten ogranicza łączne uprawnienia emerytalne z tytułu zatrudnienia i zasiłków wychowawczych do maksymalnej rocznej wartości, powyżej której odejmowane są wszelkie dodatkowe punkty.

W 2025 roku limit ten ustalono na 1.9131 punktów emerytalnych rocznie, co odpowiada rocznemu dochodowi brutto w wysokości 96,600 0.9996 euro. Pełny rok uznanego okresu opieki nad dzieckiem daje XNUMX punktu emerytalnego. Jeśli matka zdobędzie w tym okresie więcej niż jeden dodatkowy punkt dzięki pracy, nadwyżka punktów z tytułu zasiłku opiekuńczego ulega obniżeniu. W praktyce oznacza to, że nawet praca w niepełnym wymiarze godzin z ponadprzeciętnym wynagrodzeniem w pierwszych latach życia dziecka może skutkować obniżeniem renty rodzinnej.

Wsparcie prawne dla redukcji świadczeń

W 2020 roku Federalny Trybunał Konstytucyjny podtrzymał praktykę Niemieckiego Zakładu Ubezpieczeń Emerytalnych polegającą na obniżaniu punktów za wychowanie dziecka w połączeniu z punktami za zatrudnienie powyżej limitu. Dane Niemieckiego Zakładu Ubezpieczeń Emerytalnych wskazują, że tylko w 2017 roku punkty za wychowanie dziecka zostały obniżone w ponad 145,000 143,000 przypadkach, co dotyczyło ponad XNUMX XNUMX kobiet.

Zasiłek macierzyński (Mütterrente) jest wypłacany w ramach emerytury ustawowej i ma na celu docenienie ekonomicznej wartości wychowywania dzieci. Rodzice dzieci urodzonych po 1992 roku mogą otrzymać do 36 miesięcy zasiłku wychowawczego, natomiast rodzice dzieci urodzonych przed 1992 rokiem otrzymują obecnie 30 miesięcy zasiłku, który wkrótce zostanie wydłużony do późniejszego standardu. Trwająca debata na temat tych świadczeń pozostaje centralnym punktem szerszych dyskusji na temat reformy emerytalnej.